- Na een roerig voorjaar is de zomer aangebroken en we hopen dat iedereen in de gelegenheid is om te genieten van wat zon, rust en gezelligheid. En of je nu thuis blijft, ergens anders in Nederland je vertier zoekt of de grens over gaat: het is altijd fijn om even weg te duiken in een boek of een artikel om zo wat inspiratie en nieuwe inzichten op te doen.
Vanuit deze gedachte voorzien we jullie zoals elke zomer weer met wat leestips, onderverdeeld naar leestijd:
Een paar minuten:
Zit je lekker in je tuin en moet je wachten tot de barbecue de juiste temperatuur heeft om je vegetarische burger te bakken of je aubergine te grillen? Dan vind je hieronder een aantal artikelen die je in een paar minuten stof geven tot nadenken of voorzien van wat snelle inzichten:
- Een duurzaam voedselsysteem is mogelijk, maar dan moet het roer wel helemaal om. Dit interview met wetenschappers Imke de Boer en Evelien de Olde verscheen in de augustus editie van Vrij Nederland, en legt piekfijn uit dat er niet één oplossing is voor een duurzaam voedselsysteem. We moeten in samenhang kijken naar thema’s als fosfaat, stikstof en het klimaat; maar we moeten óók kijken naar economische thema’s zoals export, subsidies en de eerlijke prijs van eten. Met veertien partners werkte zij aan een ‘integrale voedselvisie’ voor de toekomst van Nederland.
- Bacterie dicht betonscheur. Werk je in de bouwsector en houdt het onderwerp duurzaam en circulair bouwen je bezig, dan mag dit artikel van 27 juli uit de Volkskrant jou niet zijn ontgaan! Een profielschets van een bedrijf dat ‘zelfherstellend beton’ heeft ontwikkeld. Aan het beton worden bepaalde bacterieën toegevoegd die tot leven komen wanneer ze in aanraking komen met lucht en water, en kalksteen afzetten. Ontstane scheurtjes kunnen zichzelf zo dichten. De potentiële milieureductie schat het bedrijf in op 33 miljoen ton CO2 op jaarbasis!
- Vliegen is misschien niet het eerste waar je aan denkt in dit Corona-jaar… maar voor alle lezers die in voorgaande jaren met het vliegtuig zonnige oorden bezochten en hun klimaatimpact probeerde te compenseren een harde reality check met het artikel Greenwash your flight: een hanleiding voor navigatie in het dwaalbos der klimaatcompensatie. Een inzichtgevend artikel over marketing, marktwerking en werkelijk effectieve maatregelen. En een bevestiging dat niet vliegen natuurlijk de beste optie is.
- Is deze Corona-crisis een kans of een bedreiging voor het klimaat? Het ligt eraan vanuit welk perspectief het bekeken wordt, betoogt Justin Worland in zijn artikel 2020 Is Our Last, Best Chance to Save the Planet dat in juli in Time Magazine verscheen. Waar Europa en Zuid-Korea kiezen voor Green New Deals wordt de fossiele industrie in Amerika overeind gehouden. En in het klimaatdebat is Amerika onvervangbaar, zo luidt het statement van Worland. De investeringen die volgens het Internationaal Energieagentschap nodig zijn staan in schril contrast met de investeringen die reflexmatig zijn gedaan om de pandemie te stelpen. Aan ons de keus: grijpen we deze crisis aan als kans? Wij hopen van wel!
- Laten we het concept ‘groene groei’ van de Green New Deals toch maar even onder het vergrootglas leggen, en dat doen we met het artikel Laten we elkaar niet voor de gek houden: groene groei bestaat niet. Dit artikel, eveneens uit Vrij Nederland, bevat een sterk betoog van Jean-Marc Gancille dat hoe groen we ook ‘kopen’, consumptie, en wellicht zelfs consumptie gekoppeld aan innovatie het probleem is dat we ter discussie moeten stellen.
- Reset Sustainable Development Goals for a pandemic world. In dit artikel dat begin juli in Nature verscheen wordt een stevig statement gedaan over de SDG’s. Passen ze nog wel bij de gewenste duurzame toekomst die we met elkaar zien? En durven we, nu dat we inzien wat de pandemie doet met deze duurzame doelen, wellicht radicaler te denken? Een briljant artikel om in samenhang met het eerste rapport in de volgende alinea te lezen.
Een paar uur:
Onderweg naar de camping of een middagje bankhangen tijdens een regenachtige dag thuis? Deze artikelen zijn net wat langer.
- Sustainable Development Report 2020. In 2015 hebben de leden van de Verenigde Naties 17 doelen omarmd die we in 2030 bereikt willen hebben, de zogenaamde Sustainable Development Goals (SDG’s). Het jaarlijkse rapport is vlak voor de schoolvakanties verschenen en geeft een verdrietig beeld over hoe we ervoor staan; ook de pandemie helpt niet bij de uitgegeven rapportcijfers. Waarom willen wij als optimistische partij toch zo’n deprimerend beeld delen met onze zomervakantievierende fans? Omdat we het belangrijk vinden dat we collectief de effecten van de pandemie op onze duurzame doelen begrijpen, en ze wellicht wel herzien. Het laatstgenoemde artikel hierboven stelt zelfs dat we de SDG’s wellicht wel moeten herzien omdat ze nog steeds uitgaan van groei.
- Voor de diehard cijfernerds onder ons die zich wel eens hebben afgevraagd hoe al die studies nou precies bepalen ‘hoe circulair Nederland precies is’… gelukkig vroeg het PBL zich dat ook af, en publiceerde in juni haar analyse Circulair Materiaalgebruik in Nederland: vergelijking tussen verschillende indicatorberekeningen en aanbevelingen. Zeker geen eenvoudige kost om te verteren, maar wel interessant om een duiding te krijgen bij de verschillende methodieken. De een hanteert consumptie als uitgangspunt, de ander productie; en ook zijn er fundamentele verschillen in hoe secundair materiaalgebruik wordt meegerekend.
- Er is te weinig aandacht voor de oorzaak van de corona-pandemie – de verstoorde relatie tussen mens en dier. Dit is een veelgehoorde frustratie onder (ons) duurzaamheidsfanaten, maar hoe zit het nou precies? Het Wereld Natuur Fond schreef een pakkend paper over de oorzaak, de gevolgen, maar ook de kans voor transformatie die zich nu aandient. Een dikke aanrader: Covid-19: Urgent Call to Protect People and Nature.
Een paar dagen:
Ben je er helemaal tussenuit en heb je een paar dagen de tijd om wat dieper in een boek te duiken? Hieronder een aantal boekentips die diepgaande inzichten bieden voor de toekomst van onze samenleving.
- De meeste mensen deugen door Rutger Bregman. Het is inmiddels een klassieker, maar de kernboodschap van het boek is relevanter dan ooit: de meeste mensen willen doen wat goed is voor de ander, en wat goed is voor het collectief. Vanuit de enorme opgave die we hebben op het gebied van klimaat en biodiversiteit geeft die boodschap vertrouwen dat we deze crises met elkaar aan kunnen. En het optimistische zelfbeeld van de mensheid is gewoon een heerlijk gevoel om je vakantie mee af te sluiten.
- The future we choose: surviving the climate crisis. Christiana Figueres –hoofdonderhandelaar van het Klimaatakkoord van Parijs – omschrijft de keuze die we als mensheid moeten maken tussen twee werelden. Allereerst de wereld die we zouden moeten willen creëren, waarin de mensheid zich op een gezonde en veerkrachtige manier verder kan blijven ontwikkelen. Daarnaast de wereld die we aan het creëren zijn, als we wereldwijd doorgaan met onze huidige levensstijl. We moeten kiezen: behoud van de wereld die we kennen en onze levensstijl aanpassen, of behoud van de levensstijl die we kennen en onze wereld zien veranderen? De komende tien jaar zijn daarin cruciaal, en de keuze is aan ons.
- Ecopositief in vijf stappen. Stiekem hebben we deze al gedeeld in de vorige nieuwsbrief, omdat we mega trots zijn dat onze collega Eline van Terwisga heeft meegeholpen aan dit nieuwe meesterwerkje van Babette Porcelijn. Hoe verduurzaam je je dagelijks leven? Wat werkt nou echt en wat juist niet? Het doeboek EcoPositief in vijf stappen helpt om effectief aan de slag te gaan. Je ontdekt waarmee je de meeste impact hebt, welke oplossingen bij jou passen, en wat ze je opleveren. Misschien word je zelfs wel eco-positief.
- In de categorie een redelijke “oldie maar goodie” willen we toch weer eens de aandacht vestigen op Tim Jackson’s Prosperity withouth Growth. Omdat Jackson de tweede editie schreef na de vorige economische crisis (voor zover wij weten is de 2e editie overigens nog niet vertaald naar het Nederlands… snif, maar mocht je vloeiend zijn in Italiaans zijn er wel weer kansen), biedt dit boek in corona-tijden opnieuw een fris perspectief op wat er nodig is om niet zozeer herstel maar juist transitie na te streven. De kernboodschap zit natuurlijk al versleuteld in de titel: we leven op een eindige planeet, dus is het dan welvaart die wij moeten nastreven of juist welzijn?
- In coronatijd stapten mensen massaal over op wielrennen als hobby. Maar hoe duurzaam is die hobby eigenlijk? Wij zijn fan van fietsfanaat Erik Bronsvoort, die samen met zijn vriend en collega Matthijs Gerrits gepoogd heeft het concept ‘Circular Cycling’ op te zetten. In het bloedeerlijke boek From Marginal Gains to a Circular Revolution lees je over hun mooie visie maar ook de harde realiteit van de lineaire fietseconomie. Je zult nooit meer hetzelfde kijken naar jouw racefietsenobsessie, dat is beloofd.
We hopen natuurlijk dat deze inspiratie jullie weer hernieuwde energie geeft om na de zomer weer, samen met ons, vol aan de slag te gaan met de transitie naar de circulaire economie!