Circulair bouwen is nog verre van standaard. Hoewel de Nederlandse overheid flinke ambities heeft gesteld op het gebied van circulariteit (100% circulair in 2050), zijn de juiste prikkels nog niet verwezenlijkt in beleid. Het huidige belastingsysteem, bijvoorbeeld, werkt circulariteit eerder tegen dan in de hand. Circulariteit vraagt om extra arbeid, in de vorm van reparaties, het selectief ontmantelen van producten, kwaliteitscontroles, etc. Doordat arbeid relatief duur is en materiaalgebruik en afvalproductie relatief goedkoop, wordt materiaalintensivering gestimuleerd en circulariteit belemmerd.
Wat als we in plaats van hoge belastingen op arbeid, meer belasting zouden heffen op het gebruik van grondstoffen en vervuiling? Welke andere beslissingen worden er gemaakt in een bouwproces, en hoe beïnvloedt dit de kosten van een project?
Door deze ‘groene’ belastingen te heffen, en de inkomsten daarvan in te zetten om de belasting op arbeid te verlagen, ontstaan er in theorie gelijktijdig twee impulsen voor circulair bouwen. Zo wordt het aantrekkelijker om grondstoffen te hergebruiken, betaalt de vervuiler. Een bijkomend voordeel is dat arbeid weer gaat lonen, bijvoorbeeld ook ten opzichte van inkomsten uit vermogen, waardoor de transitie naar een circulaire economie inclusief en rechtvaardig blijft.
De komende tijd gaat afstudeerstagair Manon van Ginkel onderzoeken wat het effect van een dergelijke belastingverschuiving is op de waardecase van 6 bouwprojecten die momenteel staan op de Floriade Expo 2022. Hierbij wordt gekeken naar de kosten, de milieu-impact, en de keuzes die in het bouwproces en de levenscyclus van het gebouw worden gemaakt. Manon is masterstudent Industrial Ecology aan de TU Delft en Universiteit Leiden.
Wil je meer weten? Neem contact met haar op via vanginkel@copper8.com!
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation en onze projectpartners Arcadis, The Ex’Tax Project, PRICE, Het Groene Brein en Superuse. Hierbij wordt voortgebouwd op de resultaten uit onze eerste pilot.