De opdracht
Context
Het Rijksmuseum is zich bewust van haar maatschappelijk verantwoordelijkheid en plek in de maatschappij ten aanzien van duurzaamheid. Zo pakt zij haar rol om erfgoed te bewaren voor toekomstige generaties. Ook creëert zij bewustwording bij haar publiek met haar collectie en gebouwen over de duurzame keuzes die gemaakt moeten worden, en de milieu impact op onze planeet. Daarnaast merkt het museum dat er steeds meer maatschappelijke druk ontstaat over de keuzes die het museum maakt, bijvoorbeeld ten aanzien van partners.
De vraag
Ondersteun ons bij het uitvoeren van een nulmeting om de huidige impact van het Rijksmuseum in kaart te brengen, om vervolgens: (1) duurzaamheidsambities en -doelstellingen te formuleren, (2) maatregelen te identificeren waar de organisatie mee aan de slag kan, en (3) mee te denken overeen strategisch implementatieplan voor uitrol in de organisatie.
De vereisten
Het Rijksmuseum wil hun (negatieve) ecologische impact in kaart brengen op meerdere thema’s, zoals energie, materialen, horeca, mobiliteit en IT & dataopslag én nadenken over het vergroten van de positieve impact door o.a. inzet van de collectie en de voorbeeldfunctie die het museum heeft in het culturele veld. Daarnaast wil het museum een concreet plan om de gemeten impact te reduceren en hierin medewerkers in de gehele breedte van het museum mee te nemen.
Het proces
Om een proces door te gaan dat écht verandering teweegbrengt, is het nodig om zowel de ‘bovenstroom’ (de harde kant: impact meten, concrete maatregelen) als de ‘onderstroom’ (de zachte kant: gedragsverandering en veranderprocessen) te bedienen.
- Daarom zijn we begonnen met interviews met mensen uit de verschillende afdelingen van het museum en het analyseren van bestaande data over de huidige milieu-impact.
- Vervolgens zijn we met de stuurgroep, met een brede vertegenwoordiging binnen het museum, aan de slag gegaan om op basis van de nulmeting resultaten concrete maatregelen te benoemen.
- We hebben een centrale duurzaamheidsambitie geformuleerd en deze gekoppeld aan concrete doelstellingen per thema.
- Aanvullend is de impact van een tijdelijke tentoonstelling doorgerekend om specifiek voor tentoonstellingen maatregelen zijn geformuleerd om de impact te reduceren.
Gedurende het traject hebben we de stuurgroep, bestaande uit collega’s vanuit alle geledingen van het museum, meegenomen in onze kennis en ervaring, om ervoor te zorgen dat wij onszelf misbaar maken. Ons doel is om de stuurgroep zelf zover te krijgen om zonder ons de maatregelen de komende jaren te gaan uitvoeren.
Het resultaat
Begin 2025 is de nulmeting afgerond, en is er een ambitieuze maar realistische ambitie geformuleerd t.a.v. de bedrijfsvoering van het museum en de positieve impact van het museum. Per thema zijn hier realistische doelstellingen voor geformuleerd en gekoppeld aan praktische maatregelen de ambitie te bereiken. Gedurende het proces zijn verschillende stakeholders uit diverse afdelingen van het museum meegenomen in het formuleren van doelstellingen en maatregelen waardoor er een breed draagvlak is voor de uitvoering. Een aantal van deze maatregelen zijn meteen uitgevoerd, waardoor er al direct impact is voorkomen.
