Lastenverschuiving in de Bouw

Aanleiding

Uit de praktijk blijkt dat circulair bouwen onder het huidige fiscale stelsel in het nadeel is ten opzichte van de traditionele bouw. Dat komt ten eerste omdat de bouwsector arbeidsintensief is; een groot gedeelte van een bouwproject bestaat immers uit loonkosten. Circulair bouwen is nóg arbeidsintensiever, met name omdat secundaire bouwmaterialen weer gereed gemaakt moeten worden voor een tweede leven, zodat ze weer hoogwaardig toegepast kunnen worden. Tegelijkertijd moeten circulaire bouwmaterialen zien te concurreren met lineaire bouwmaterialen, waarbij in de prijs de milieukosten (zoals CO2-uitstoot, uitputting van grondstoffen en andere milieueffecten) niet opgenomen zijn.

Onderzoeksvraag

Wat zou een belastingverschuiving van arbeid naar grondstoffen betekenen voor de investeringskosten van circulair bouwen / slopen?

Aanpak

Aan de hand van twee renovatiecases en twee demontage/sloopcases, wordt onderzocht wat een belastingverschuiving van arbeid naar grondstoffen betekent voor de businesscase van circulair bouwen. Op basis van een ‘schaduwboekhouding’ met data van de circulaire maar parallel ook het lineaire alternatief wordt aangetoond hoe de factor werkgelegenheid en milieu-impact verschilt tussen lineaire en circulaire bouw.

Er worden drie stappen doorlopen:

  1. Bepalen onderzoeksopzet en meetmethodiek (keuze indicatoren, vaststellen percentages en scope);
  2. Monitoren van vier cases door middel van een zogenoemde ‘schaduwboekhouding’;
  3. Aggregatie van de bevindingen, leidend tot een rapportage met adviezen.

Status

Afgerond (februari 2022).

Het resultaat

Op basis van deze eerste pilot kunnen we de volgende resultaten delen:

  • De investeringskosten van circulair bouwen en slopen liggen hoger dan die van lineair bouwen en slopen. Op basis van drie projecten schatten we in dat de meerkosten tussen de 1,7-7% liggen;
  • De milieu-impact van circulair bouwen en slopen is lager dan die van lineair bouwen en slopen. Op basis van de vier onderzochte projecten zien we een totale emissiereductie van 1.150 ton CO2-eq, wat gelijk staat aan € 145.000 in milieukosten;
  • Circulair bouwen en slopen leiden tot arbeidsvraag. De vier projecten leiden gezamenlijk tot een toegenomen arbeidsvraag van tien voltijd banen;
  • Een lastenverschuiving maakt circulair bouwen en slopen concurrerender. We zien dat een lastenverschuiving van arbeid naar materialen leidt tot concurrerende investeringskosten voor circulair bouwen en slopen ten opzichte van de lineaire investeringskosten.

Publicaties

Wil je meer weten over ons werk? Mail ons.